Credo. Wspólnoty chrześcijańskie w Jerozolimie.
Wystawa fotografii Dominiki Zarzyckiej, współtwórczyni portalu BliskiWschod.pl. Fotografie pochodzą z jednej z najważniejszych świątyń chrześcijańskich – bazyliki Grobu Pańskiego w Jerozolimie.
Organizatorzy:
Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego
Instytut Bliskiego i Dalekiego Wschodu UJ
Otwarcie wystawy:
wtorek, 9 maja 2017
Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego, sala Kazimierza Wielkiego
ul. Jagiellońska 15, Kraków
Zgodnie z tradycją miejsce, na którym została wzniesiona bazylika było światkiem najważniejszych wydarzeń dla chrześcijaństwa. Ciemne wnętrza jerozolimskiej świątyni opowiadają dwutysięczną historię religii. Na przestrzeni wieków we wspólnocie chrześcijańskiej dochodziło do rozłamów, podczas których wyłoniły się niezależne Kościoły wschodnie i zachodnie. Wszystkich wyznawców łączy jednak Credo, nicejsko-konstantynopolskie wyznanie wiary. Zbiór fotografii Credo prezentuje przestrzeń bazyliki Grobu, codzienne rytuały liturgiczne starożytnych wspólnot chrześcijańskich oraz wiernych obecnych w świątyni.
Bazylika Grobu Pańskiego w Jerozolimie w ciągu dnia jest pełna turystów. Drzwi budynku zamykane są o godzinie 19 wieczorem i otwierane o 4 nad ranem. W nocy w budynku zostaje kilku mnichów, kapłanów i kilkoro pielgrzymów. Są to przedstawiciele sześciu najstarszych chrześcijańskich Kościołów, które od wieków są obecne i mają swoje wpływy w miejscach świętych Jerozolimy. Wpływy te reguluje współcześnie tak zwane Status Quo – zbiór zasad i reguł stworzony ponad 160 lat temu. Cztery z powyższych denominacji to Kościoły przedchalcedońskie, czyli te, które nie przyjęły nauk soboru chalcedońskiego w 451 roku, od tej pory kultywują one odrębne tradycje. Każda z sześciu denominacji odprawia w nocy mszę we właściwym dla siebie rycie oraz zgodnie z panującymi w ramach Bazyliki regułami.
Przebywając w nocy w Bazylice ma się wrażenie niezmienności i równowagi. Zamknięta, utopiona w mroku przestrzeń chce pozostać nienaruszona. Bazylika kryje w sobie wiele kaplic na różnych kondygnacjach i w nawach. Kłębi się w nich monotonny dźwięk śpiewu i modlitw w kilku starożytnych językach. Tworzy to nieustającą mantrę, w której umysł zdaje się poznawać rzeczywistość nowymi, nieznanymi do tej pory receptorami.
Wystawa Credo do pewnego stopnia imituje tę specyficzną przestrzeń. Multimedialna ekspozycja złożona z obrazów fotograficznych, nagrań wideo i dźwiękowych, zaprezentuje tradycje liturgiczne poszczególnych Kościołów i atmosferę medytacji. Uczestnik wystawy zostanie zaproszony do zamkniętej przestrzeni muzealnej wypełnionej obrazami i dźwiękami przeniesionymi z wielowymiarowej przestrzeni Bazyliki.
Z drugiej strony ekspozycja przedstawi polskiemu odbiorcy specyfikę obrzędów Kościołów orientalnych i umożliwi głębsze zrozumienie kulturowej wielowymiarowej odrębności wschodnich społeczności chrześcijańskich.
Fotografie wykonane zostały podczas realizacji badań terenowych wśród jerozolimskich chrześcijan. Projekt badawczy Stanowisko palestyńskich chrześcijan Jerozolimy Wschodniej względem negocjacji prawnego i politycznego statusu Jerozolimy realizowany był w latach 2013-2015 przez Instytut Bliskiego i Dalekiego Wschodu Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, finansowany przez Narodowe Centrum Nauki (numer projektu 2012/05/n /Hs5/02642).
Opiekun naukowy projektu: ks. prof. dr hab. Krzysztof Kościelniak
Kierownik projektu: Michał Ziemowit Buśko
