Nadżib Mahfuz – egipski pisarz i noblista, przez wielu uważany za jednego z najwybitniejszych współczesnych prozaików arabskich i za ojca arabskiej powieści w ogóle. Badacze literatury określają go mianem egipskiego Balzaca. Wielką rolę w powieściach Mahfuza odgrywa Kair, którego topografia, obraz społeczny i kulturowy oraz zostały zobrazowane w sposób mistrzowski. Jednym z owych obrazów jest powieść Złodziej i Psy, której dramatyczne wydarzenia rozgrywają się w latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku. Tłem wydarzeń są zarówno bogate dzielnice Kairu jak i w obszary skrajnej biedy. Główny bohater to Said Mahran, egipski złodziej i rewolucjonista, który po wyjściu z więzienia w drastyczny sposób zderza się z bezwzględną rzeczywistością. Jego rodzina – żona Nabawijja i córka, która go nie poznaje zostawiły go dla Raufa człowieka przez którego Said znalazł się w więzieniu, a którego niegdyś uważał za najlepszego przyjaciela. Jego majątek został roztrwoniony. Dawny znajomy dziennikarz, bogacz, redaktor poczytnych kairskich gazet, którego Said prosi o pomoc odmawia mu. Jedyni sprzymierzeńcy głównego bohatera to szajch Ali al-Dżunajdi, którego Said zna od dzieciństwa oraz Nur-kobieta, która darzy Saida miłością, a której uczucia w przeszłości nie odwzajemnił. Zastana rzeczywistość budzi pragnienie zemsty, które stopniowo narasta by ostatecznie całkowicie pochłonąć bohatera. Said przechodzi przemianę, ze zwykłego złodzieja staje się bezwzględnym mordercą. Główny bohater prowadzi nieustający wewnętrzny monolog. Każda sytuacja, która go spotyka po wyjściu na wolność – zdrada żony, zdrada przyjaciela, rozgrywa się na dwóch płaszczyznach: jest częścią fabuły oraz elementem subiektywnej introspekcji głównego bohatera.
Tytułowe psy to wszyscy, którzy zdradzili Saida. W kulturze arabskiej pies symbolizuje coś nieczystego, jest nawet utożsamiany z dżinem. Istnieje także przekonanie iż Aniołowie (Litości) nie wchodzą do domu, w którym jest pies.
Losy bohatera to alegoria odwiecznej konfrontacji jednostki ze społeczeństwem, osadzona w rzeczywistości egipskiej stolicy. Powieść Złodziej i Psy powstała po rewolucji naserowskiej i jest odbiciem uczuć autora względem porewolucyjnego egiptu. Mahfuz podjął tematykę poszukiwania miejsca w obliczu zmian jakie przyniósł społeczny przewrót. Główny bohater szuka miejsca, lecz w zderzeniu z rzeczywistością staje się więźniem samego siebie i swojego obłędu. Dla Saida honor jest najwyższą wartością, dla której jest w stanie poświęcić wszystko, nawet swoje życie. Powieść obfituje w wartką akcję nie pozwalając nudzić się czytelnikowi, a opisane myśli bohatera dają możliwość poznania jego psychiki.
Musisz być zalogowany aby wpisać komentarz.